Een groot gedeelte van de vrouwen in Den Haag verkeert nog in een isolement en neemt daardoor beperkt deel aan de samenleving. Om deze vrouwen te laten participeren in de maatschappij en hun de kans te geven om deel te nemen aan de samenleving, heeft de gemeente Den Haag het 10 puntenplan opgesteld. Eén van deze tien punten is het realiseren van acht buurtvrouwenhuizen in het jaar 2010, dit gebeurt in samenwerking met woningcorporatie Haagwonen en Stichting Importante. De woningcorporatie heeft panden vrijgegeven die als buurtvrouwenhuizen kunnen fungeren en Stichting Importante is aangewezen als trekker van de buurtvrouwenhuizen.

Het hoofddoel van Stichting Importante in dit proces is het bieden van professionele ondersteuning aan de vrouwen die bij het buurtvrouwenhuis betrokken zijn. Daarnaast is het houden van een behoefteonderzoek in een aantal wijken één van de taken die de gemeente Den Haag aan stichting Importante heeft toegewezen. Dit laatste punt realiseren wij door een behoefteonderzoek te doen bij het eerste buurtvrouwenhuis van Den Haag, te weten het buurtvrouwenhuis aan de Frans Halsstraat 131.

Met dit onderzoek willen we te weten komen wat de behoeftes van de geïsoleerde vrouwen uit de buurt zijn met betrekking tot participatie, en hoe Stichting Importante in kan spelen op die behoeftes. Om een bevredigend antwoord te kunnen verkrijgen op deze vraag hebben we drie belangrijke deelvragen ontworpen die ondersteunend zijn bij het beantwoorden van deze hoofdvraag.

Voorafgaande het onderzoek is er vooronderzoek gedaan naar belangrijke begrippen binnen dit onderzoek namelijk; sociaal isolement, maatschappelijk participatie, culturen en de positie van vrouwen binnen die culturen. Wat verstaat de gemeente onder deze begrippen en waarom vindt zij dat maatschappelijk participatie belangrijk is voor vrouwen? Speelt cultuur en de positie van vrouwen binnen die cultuur een rol bij het niet kunnen participeren in de samenleving?

Ook wordt er gekeken naar het aanbod van het buurtvrouwenhuis. Hoe kan het aanbod van het buurtvrouwenhuis een bijdrage leveren aan de participatie van de vrouwen?

Naast dit theoretische onderzoek zijn er interviews afgenomen bij de vrouwen die het buurtvrouwenhuis al bezoeken en is hun gevraagd naar hun mening over het bezoeken van het buurtvrouwenhuis. Uiteindelijk is er een wijkonderzoek gehouden. Bij dertig vrouwen en tien mannen van verschillende culturele achtergronden zijn enquêtes afgenomen.

Bij het onderzoek stond een aantal punten centraal: er is gekeken naar de verschillende culturen in de wijk, de wensen en behoeftes van de vrouwen uit de wijk, het belang van het buurtvrouwenhuis en de belemmeringen die de vrouwen tegen (kunnen) komen bij het bezoeken van het buurtvrouwenhuis.

Bij de mannen werd er bij het afnemen van de interviews stilgestaan bij hun mening over een gemengd buurthuis. Halverwege het onderzoek heeft de gemeente Den Haag in overeenstemming met zijn partners besloten het buurtvrouwenhuis ook beschikbaar te stellen voor de mannen uit de buurt. De vrouwen kunnen tot 15:00 uur gebruik maken van het buurtvrouwenhuis en de mannen na die tijd. Ook deze verandering hebben we meegenomen in ons onderzoek.

Om het bezoeken van het buurtvrouwenhuis zo aantrekkelijk mogelijk te maken, is het aanbod van het buurtvrouwenhuis aangepast aan de wensen van de vrouwen uit de wijk.

De vrouwen kunnen altijd met hun ideeën komen en samen met Stichting Importante wordt gekeken of het doel haalbaar is en of de vrouwen hulp nodig hebben bij het opzetten van de activiteiten. Dit heeft als doel dat de vrouwen de kans krijgen om hun talenten en kennis te ontwikkelen en deze te laten zien aan anderen. De erkenning en waardering die zij krijgen bij hun deelname aan de activiteiten versterkt het zelfvertrouwen van de vrouwen.

De vrouwen worden door het aanbod op drie vlaktes geparticipeerd:

1- Op sociaal niveau leren ze met elkaar omgaan en verkrijgen ze op deze manier een breder netwerk.

2- Op cultureel niveau maken ze kennis met de verschillende culturen.

3- Op educatief niveau leren ze door deel te nemen aan cursussen en door het organiseren van cursussen en activiteiten leren ze organiseren.

Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat de slechte beheersing van de Nederlandse taal vaak als grootste belemmering wordt ervaren bij het participeren. Zowel op sociaal, cultuur en educatief niveau. Doordat de vrouwen de taal niet kennen, kunnen ze zich moeilijk uitdrukken en dat heeft als gevolg dat de interactie alleen binnen de eigen groep plaatsvindt.

Naast de taalachterstand, hebben deze vrouwen ook andere normen en waarden. Het is ons duidelijk geworden dat het niet spreken van de taal niet het enige obstakel is voor deze vrouwen, maar meer de handelingen, de gewoontes en de non verbale taal. Wat voor ons vanzelfsprekend is, is voor deze vrouwen een onbekende zaak.

Door de taalachterstand is het voor deze vrouwen ook moeilijk om omgangsvormen te creëren bij vrouwen met een andere culturele achtergrond. Daardoor vindt er geen participatie op zowel sociaal als cultureel niveau plaats, daarom wordt er bij het buurtvrouwenhuis de nadruk gelegd op de Nederlandse les. Als je kunt communiceren dan is participeren makkelijker.

Ook Arabische les speelt een grote rol bij het participeren. Het zorgt ervoor dat vrouwen zelf de Koran kunnen lezen en zelf hun interpretatie kunnen geven op de Koran. Het niet kunnen lezen en schrijven van de Arabische taal zorgt ervoor dat tradities die in de, volgens de eigen groep, vernoemd staan in de Koran, klakkeloos worden overgenomen. Wanneer vrouwen zelf de Koran kunnen lezen zullen zij merken dat niet alles wat zij hebben meegekregen over cultuur en islam klopt en sommige van die tradities zelfs tegenstrijdig zijn met de islam.

Veel van de vrouwen uit de wijk hebben nog kleine kinderen die niet naar school gaan. Voor deze vrouwen is het moeilijk om het buurtvrouwenhuis te bezoeken omdat er niemand is die op hun kinderen kan passen.

Uit het onderzoek blijkt de grootste belemmering bij het bezoeken van het buurtvrouwenhuis de komst van de mannen die nu ook toegang hebben tot het buurtvrouwenhuis.

Hoofdstuk 1. Inleiding

Een groot gedeelte van de vrouwen in Den Haag neemt maar beperkt deel aan de samenleving. Door factoren als onbekendheid met de samenleving, een laag opleidingsniveau en onvoldoende beheersing van de Nederlandse taal, neemt hun zelfvertrouwen af en wordt hun wereld steeds kleiner. De drempel om een buurthuis te bezoeken ligt bij vrouwen die in een isolement verkeren vaak te hoog. De positie van niet-westerse vrouwen vraagt bijzondere aandacht. Deze doelgroep is zeer heterogeen en wordt gekenmerkt door diversiteit in leeftijd, opleidingsniveau, maatschappelijke positie en culturele achtergronden.

(http://www.denhaag.nl/Docs/ocw/ocw2/welzijn/EmancipatieNota58.pdf)

Om juist deze niet-westerse vrouwen uit hun isolement te halen heeft de gemeente Den Haag een tienpuntenplan gelanceerd. Een van deze tien punten is het realiseren van acht buurtvrouwenhuizen in het jaar 2010.

Woningcorporatie Haagwonen heeft panden vrijgegeven die kunnen fungeren als buurtvrouwenhuizen. In deze buurtvrouwenhuizen hebben vrouwen de mogelijkheid elkaar te ontmoeten, te socialiseren en om educatieve kennis te vergaren, zonder dat zij geconfronteerd worden met mannelijke bezoekers. De belangrijkste doelstelling van het buurtvrouwenhuis is het empowerment van de vrouwen in een isolement te stimuleren en te faciliteren. Deze doelstelling is een concrete uitwerking van één van de speerpunten van het Haagse emancipatiebeleid: van afhankelijkheid naar zelfstandigheid. Stichting Importante is aangewezen als trekker van de buurtvrouwenhuizen.

Stichting Importante biedt de vrouwen die bij het buurtvrouwenhuis betrokken zijn professionele ondersteuning aan. Daarnaast heeft de gemeente Den Haag in het tienpuntenplan Stichting Importante de volgende taken aangewezen:

a. Bestaande ontmoetingsplekken opschalen tot buurtvrouwenhuizen.

b. Beschikbare panden in de wijk activeren.

c. Vrijwilligers trainen en aansturen.

d. Draagvlak voor de buurthuizen onder professionele organisaties genereren /netwerken in de wijk opbouwen.

e. Behoefteonderzoek in een beperkt aantal wijken

f. Werven van vrijwilligers.

g. Methodiekontwikkeling / evaluaties / voortgangsrapportages

h. Waarborgen van de continuïteit van de buurtvrouwenhuizen, inbedding in bestaande structuren. (zie bijlage: notitie buurtvrouwenhuis)

Dit behoefteonderzoek is gericht op het eerste buurtvrouwenhuis van Den Haag, te weten het buurtvrouwenhuis aan de Frans Halsstraat 131. In dit onderzoek wordt punt E van bovenstaande taken vervuld, namelijk; behoefteonderzoek in een beperkt aantal wijken. Dit behoefteonderzoek is nodig omdat Stichting Importante graag wil dat het aanbod dat het buurvrouwenthuis te bieden heeft aansluit op de behoeftes van de vrouwelijke wijkbewoners. Daarnaast wil zij dat er gekeken wordt op welke manier Stichting Importante de geïsoleerde vrouwen uit de wijk het beste uit hun isolement kan halen.

Uit dit behoefteonderzoek zal naar voren komen welke behoeftes de sociaal geïsoleerde vrouwen uit de wijk van het buurtvrouwenhuis hebben en op welke wijze Stichting Importante met het buurtvrouwenhuis daarop kan inspelen.

Stichting Importante heeft behoefte aan dit behoefteonderzoek omdat zij gemerkt heeft dat lang niet alle vrouwen uit de wijk gebruik maken van het buurtvrouwenhuis . De sociaal geïsoleerde vrouwen zijn volgens Stichting Importante moeilijk bereikbaar, en juist deze vrouwen wil Stichting Importante met het buurtvrouwenhuis uit hun isolement halen.

In het 10 puntenplan heeft de Gemeente Den Haag Stichting Importante de taak gegeven om een behoefteonderzoek uit te voeren. De hoofdvraag van dit behoefteonderzoek is:

Waar liggen de behoeftes van de sociaal geïsoleerde vrouwelijke wijkbewoners met betrekking tot participatie, en op welke manier kan het buurtvrouwenhuis aan de Frans Halsstraat daarop inspelen?

De deelvragen die ondersteunend zijn bij het beantwoorden van de hoofdvraag zijn:

1. Wat verstaat men onder de begrippen Sociaal isolement en participatie?

De opdrachtgever wil met het buurtvrouwenhuis bereiken dat vrouwen uit hun isolement gehaald worden en maatschappelijk participeren, maar wat verstaan zij eigenlijk onder een sociaal isolement en maatschappelijke participatie? Wat is het belang van maatschappelijke participatie?

2. Welke belemmeringen ondervinden de vrouwelijke niet-westerse wijkbewoners bij het participeren en spelen die belemmeringen een rol bij het bezoeken van het buurtvrouwenhuis?

Zowel Stichting Importante als de gemeente Den Haag zijn van mening dat de culturele achtergronden mogelijk een rol spelen bij het niet bezoeken van buurthuizen. Spelen de culturele achtergronden daadwerkelijk een rol bij het niet bezoeken van het buurtvrouwenhuis? Vormt sociaal-economische status van de vrouwelijke wijkbewoners een belemmering bij het participeren? Wij denken dat de sociaal-economische status van vrouwen een rol kan spelen in de mate waarop zij participeren. Het is bekend dat er in de Schilderswijk veel mensen in de bijstand zitten. Wij denken dat het beschikken over onvoldoende vaardigheden en een laag inkomen effect heeft op de wijze waarop je participeert.

3. In hoeverre komt het aanbod van het buurtvrouwenhuis overeen met de behoeftes van de vrouwen uit de wijk en op welke wijze heeft het aanbod van het buurtvrouwenhuis invloed op participatie van de vrouwelijke bezoekers?

Deze deelvraag geeft inzicht in wat het buurtvrouwenhuis nu te bieden heeft aan de vrouwen uit de wijk, aan de hand van dat aanbod is een vergelijking gemaakt met de behoeftes van de vrouwen uit de wijk. In hoeverre komt het aanbod van het buurtvrouwenhuis overeen met de behoeftes van de vrouwen uit de wijk is hierbij de leidraad. Op welke wijze heeft het aanbod van het buurtvrouwenhuis invloed op participatie van de vrouwelijke bezoekers?

Methodes van het behoefteonderzoek

Voorafgaande het onderzoek is er stil gestaan bij de begrippen sociaal isolement en participatie, cultuur en de positie van vrouwen binnen die cultuur. Na de literatuurstudie zijn er gesprekken geweest met de school in de buurt, Stichting Importante, de gemeente Den Haag en de vrouwen uit het buurtvrouwenhuis.

Het vooronderzoek dient om over meer informatie te beschikken, een visie te vormen over de begrippen emancipatie en participatie en een inzicht te krijgen in de statistieken uit de wijk, ook kunnen door middel van het vooronderzoek hypotheses getest worden en de ingewonnen informatie verwerkt worden in de aanbevelingen aan de opdrachtgever.

Om de behoeftes van de vrouwelijke wijkbewoners goed in kaart te brengen zijn er onder 30 vrouwen en 10 mannen in de wijk enquêtes gehouden. De vragenlijsten voor de vrouwen verschillen van de vragenlijsten voor de mannen.

Bij het houden van de enquêtes is er gekozen voor een interviewmethode met daarin gesloten vragen en enkele open vragen. Bij de gesloten vragen kunnen de deelnemers uit verschillende antwoorden kiezen. Indien het gegeven antwoord zodanig afwijkt van de keuzeantwoorden zal er ruimte zijn om het gegeven antwoord toe te lichten. Het doorvragen naar de antwoorden speelde hierbij een belangrijke rol en schept daardoor een duidelijk beeld over de meningen van de wijkbewoners.

Er is bewust gekozen om meer vrouwen dan mannen te interviewen omdat het buurtvrouwenhuis voor vrouwen bedoeld is en omdat de aanbevelingen aan de hand van de gegeven antwoorden van de vrouwen uit de wijk opgesteld worden.

Met het interviewen van de mannen willen we erachter komen hoe mannen tegenover het buurtvrouwenhuis staan.

De deelnemers van het interview zijn thuis benaderd en op de basisscholen in de wijk. Omdat er is gebleken dat veel wijkbewoners de Nederlandse taal niet of onvoldoende beheersen, heeft Derya de Turkse wijkbewoners geïnterviewd, Salima de Marokkaanse en Yasmina de overige wijkbewoners. We hebben voor deze indeling gekozen omdat Derya de Turkse taal beheerst en Salima de Arabische en de Berberse taal. Door wijkbewoners in hun eigen taal aan te spreken en te interviewen is de drempel om mee te doen aan het onderzoek lager omdat men zich beter kan verwoorden en er beter doorgevraagd kan worden. We hebben gemerkt dat veel vrouwelijke wijkbewoners het gewend zijn om met vrouwen van dezelfde achtergrond om te gaan. Door vrouwen in hun eigen taal aan te spreken is het interview veilig en vertrouwd.

Omdat veel van de wijkbewoners analfabeet zijn of de Nederlandse taal onvoldoende beheersen, zijn de enquêtes door de afnemer ingevuld en zijn de gegeven antwoorden van de wijkbewoners zo duidelijk mogelijk neergezet. Aangezien de meeste interviews in een andere taal zijn afgenomen was het voor Salima en Derya van belang om de interviewvragen zo te vertalen dat het niets aan de originele vraagstelling veranderde.
De gesloten vragen zijn in grafieken en tabellen uitgewerkt. De open vragen zijn geanalyseerd in de analyse en aan de hand van deze analyse hebben wij een conclusie getrokken. De interviews met de mannelijke wijkbewoners zijn gekoppeld aan de verhalen van de vrouwelijke wijkbewoners en er is gezocht naar verschillen en overeenkomsten tussen die twee verhalen.
Bij het doorvragen tijdens het interview was het belangrijk de doelstelling van het interview goed in gedachte te houden zodat er niet teveel van de hoofdvraag kon worden afgeweken. De vragen die gesteld zijn tijdens het interview zijn gekoppeld aan de hoofdvraag en de deelvragen van dit behoefteonderzoek. Er is gekeken waar de behoeftes van de wijkbewoners liggen ten behoeve van het vrouwenbuurthuis, wat hun mening is over het buurtvrouwenhuis en op welke wijze het buurtvrouwenhuis hierop kan inspelen.

Tijdens het vooronderzoek zijn er gesprekken geweest met de vrouwen die het buurtvrouwenhuis al bezoeken. Uit die gesprekken is naar voren gekomen dat de bezoeksters van het buurtvrouwenhuis denken dat schaamte en een strenge partner een mogelijke oorzaak kunnen zijn bij het niet bezoeken van het buurtvrouwenhuis. Uit de enquête zal blijken of deze hypothese wel klopt.

In hoofdstuk 2 kun je lezen wat er onder sociaal isolement en maatschappelijke participatie verstaan wordt. Daarnaast geeft dit hoofdstuk ook het belang van maatschappelijke participatie weer.

Hoofdstuk 3 gaat in op de belemmeringen die vrouwen uit de wijk ondervinden bij het participeren en in hoeverre deze belemmeringen een rol kunnen spelen bij het bezoeken van het buurtvrouwenhuis.

Hoofdstuk 4 gaat in op het aanbod van het buurtvrouwenhuis en de aansluiting van deze behoeftes bij de vrouwelijke bezoekers. Ook staat er in dit hoofdstuk beschreven hoe het aanbod van het buurtvrouwenhuis meewerkt aan de participatie van de vrouwen.

Hoofdstuk 5 is het onderzoek dat er is gehouden in de wijk van het buurtvrouwenhuis. De antwoorden die vrouwen hebben gegeven op de enquêtevragen staan hierin uitgewerkt en geanalyseerd.

In het hoofdstuk aanbevelingen wordt stilgestaan bij de uitslagen uit de interviews en zal aan de hand van die uitslagen een aanbeveling gegeven worden aan Importante en de Gemeente Den Haag.

Hoofdstuk 2. Sociaal isolement en maatschappelijke participatie

2.1 Inleiding

De opdrachtgever wil met het buurtvrouwenhuis bereiken dat vrouwen uit hun sociaal isolement gehaald worden en maatschappelijk participeren, maar wat verstaat men eigenlijk onder sociaal isolement en maatschappelijke participatie en wat is het belang van maatschappelijke participatie?

Er is voor dit hoofdstuk gekozen omdat wij het van belang achten dat de lezer het één en ander over isolement en maatschappelijke participatie behoort te weten, wil hij/zij het onderzoek goed kunnen begrijpen.

2.2 Wat is een sociaal isolement?

Veel vrouwen in de wijk verkeren in een sociaal isolement, het buurtvrouwenhuis is bedoeld om vrouwen uit hun sociaal isolement te halen. Onder sociaal isolement verstaat de gemeente Den Haag dat iemand geen betekenisvolle contacten heeft voor adequate steun en zich daar eenzaam en ongelukkig door voelt. Mensen die sociaal geïsoleerd zijn hebben meestal een beperkt netwerk waardoor ze zich eenzaam voelen. Sociaal isolement wordt ervaren als een negatieve of bedreigende toestand.

Sociaal isolement heeft verschillende kenmerken. Wij zullen de belangrijkste ervan opnoemen, deze zijn;

§ Gevoelens van eenzaamheid of afwijzing als van buitenaf aan hem/haar opgelegd;

§ Uiten van de wens om meer contact te hebben met anderen;

§ Aangeven van tekort aan zinvolle/betekenisvolle relaties;

§ Schaamte;

§ Verdrietig of saaie indruk maken;

§ Vijandig gedrag, vijandige toon;

§ Uitingen van ervaren tekortkomingen bij zichzelf (negatieve uitlatingen over zichzelf in relatie tot anderen);

§ Geen doel ervaren in het leven;

§ Afwezigheid van ondersteunende belangrijke anderen (vrienden, familie, sociale groep);

§ Teruggetrokken gedrag en niet in staat zijn of weigeren te communiceren met anderen.

De reden dat mensen sociaal geïsoleerd raken heeft zowel individuele als maatschappelijke oorzaken. Taalbarrières en/of cultuurverschillen kunnen bijdragen aan het gevoel van eenzaam te zijn en tot gevolg hebben dat mensen in een sociaal isolement terecht komen.

Uit het onderzoek van Dr. Ludwien Meeuwesen (Sociaal psychologe verbonden aan de Universiteit Utrecht, Afdeling Algemene Sociale Wetenschappen,onderzoekschool ‘Psychology & Health) is een voorbeeld gegeven van individuele en maatschappelijke oorzaken van eenzaamheid/isolement.

Bovenstaand schema laat duidelijk zien welke individuele en maatschappelijke factoren een sociaal isolement kunnen veroorzaken. Het buurtvrouwenhuis wil voorkomen dat vrouwen door deze individuele en maatschappelijke gebeurtenissen in het leven sociaal geïsoleerd raken.

2.3 Wat is maatschappelijke participatie?

Participatie komt voor op verschillende niveaus en in verschillende vormen. Stichting Importante werkt met het buurtvrouwenhuis aan de maatschappelijke participatie en emancipatie van vrouwen.

Stichting Importante geeft door het oprichten van het buurtvrouwenhuis aan de Frans Halsstraat vrouwen de mogelijkheid maatschappelijk te participeren. Onder participatie verstaan wij het meedoen in de samenleving en een bijdrage leveren aan de maatschappij.

Volgens Van der Kooy (1989) kan maatschappelijke participatie worden gezien als de beïnvloeding van beleid van het dagelijkse leven, zoals het niveau van de buurt, onderwijs of werksituatie (De Winter 1995, p. 43).

Het buurtvrouwenhuis is een plek waar vrouwen die sociaal geïsoleerd zijn terecht kunnen voor een kop koffie, om elkaar beter te leren kennen of om samen activiteiten te ondernemen. Dus een plek waar vrouwen kunnen participeren.

Maatschappelijke participatie komt voor op de volgende niveaus; micro-, meso- en macro. Deze niveaus zijn bedoeld om aan te geven hoe de doelgroep zich via een organisatie of activiteit verhoudt tot haar maatschappelijke omgeving.

Het buurtvrouwenhuis wilt bezoeksters later participeren op micro niveau. Maatschappelijke participatie op micro niveau, wat ook persoonlijke zelfversterking genoemd wordt, houdt de emancipatie van het individu binnen de eigen groep in. Hiermee wordt het bewust worden van eigen krachten en mogelijkheden, vertrouwen krijgen in eigen identiteit, positie en middelen bedoeld.

2.4 Waarom is maatschappelijke participatie belangrijk?

Maatschappelijke participatie biedt de mogelijkheid om het gemeenschapsgevoel te verhogen (integrerende functie) en is een belangrijke voorwaarde om het welzijn,gezondheid en ontwikkelingskansen van mensen te vergroten. Wanneer mensen niet zouden participeren zou iedereen zich in een sociaal isolement bevinden en zouden belangrijke beroepen zoals bijvoorbeeld een huisarts/leraar niet bestaan. Men zou zich niet verder ontwikkelen en wanneer iemand ziek is, zal hij/zij niet naar de huisarts gaan, en zou er ook geen huisarts bestaan. Zonder participatie zou er helemaal geen werk bestaan.

Wanneer mensen niet zouden participeren komen zij niet in contact met mensen buiten hun gemeenschap en blijven zijn aangewezen op de eigen gemeenschap. Bonding (tekst 4) en Bridging (tekst 5) worden hierdoor beperkt en kunnen hierdoor worden vergroot.

Bonding

Bridging

Hoofdstuk 3: Welke belemmeringen ondervinden de vrouwelijke niet-westerse wijkbewoners bij het participeren en spelen die belemmeringen een rol bij het bezoeken van het buurtvrouwenhuis?

3.1 inleiding

In het tienpuntenplan vrouwenemancipatie van de Gemeente Den Haag staat het volgende geschreven;

Uit tekst 6 komt duidelijk naar voren dat de gemeente Den Haag vindt dat juist niet-westerse vrouwen in een isolement verkeren, moeite hebben met het participeren. De gemeente Den Haag heeft om deze reden in samenwerking met woningcorporatie Haagwonen en Stichting Importante buurtvrouwenhuizen geïntroduceerd die moeten helpen bij het participeren van deze sociaal geïsoleerde vrouwen uit de wijk.

In de praktijk blijkt echter dat maar weinig vrouwen gebruik maken van het buurtvrouwenhuis. In dit hoofdstuk worden de belemmeringen van het participeren van niet-westerse vrouwen in kaart gebracht. Daarna wordt er gekeken in welke mate deze belemmeringen samenhangen met het wel/niet bezoeken van het buurtvrouwenhuis.

3.2 Welke belemmeringen ondervinden de vrouwelijke niet-westerse wijkbewoners bij het participeren?

Uit gegevens van het CBS komt naar voren dat een groot deel van de bewoners uit de Schilderswijk van Turkse of Marokkaanse afkomst is. Dit is het gevolg van de immigratie in de jaren zestig: in deze periode kwamen de eerste Turkse en Marokkaanse mannen als gastarbeider naar Nederland. In de jaren zeventig volgden veel echtgenotes en kinderen, en nam het aandeel vrouwen toe. De laatste jaren immigreren uit deze landen vooral veel huwelijkspartners. Volgens de gemeente hebben deze niet-westerse migranten de meeste moeite met participeren.

Uit tekst 7 blijkt dat veel Turkse en Marokkaanse mannen bewust een huwelijkspartner uit het land van herkomst huwen omdat zij minder geëmancipeerd zijn dan vrouwen die in Nederland zijn opgegroeid. De manier waarop men tegen participatie aankijkt verschilt in het land van herkomst van de manier waarop men in Nederland tegen dit begrip aankijkt. Juist deze importbruiden lopen de kans in een sociaal isolement terecht te komen en niet goed te participeren.

Elke cultuur heeft zijn bepalingen over de verhouding tussen personen in de groep.

De ik-cultuur is een typische westerse cultuur. In de ik-cultuur ligt de nadruk meer bij het individu zelf, zelfbeschikking en autonomie staan hierbij centraal. Mensen uit de ik-cultuur zijn meer individualistisch gericht en hebben hun eigen doelen die zij nastreven zonder dat zij daarmee rekening moeten houden met andere leden uit de ik-cultuur. Tenzij hun doelen in tegenspraak zijn met de wet of een sterke mate van sociale controle.

Niet westerse migranten in Nederland bezitten veelal de wij-cultuur, in de wij-cultuur is het individu ondergeschikt aan de groep, de eer van de familie staat hierbij hoog in vaandel. Hun motto is; samen staan we sterk, er is bij deze groep vaak sprake van hechte banden tussen de groepsleden en familie en de mening van de familie of omgeving spelen hierbij een zeer belangrijke rol, dit wordt ook wel bonding genoemd.

Uit een onderzoek van de Vlaamse minister van Welzijn en Gelijke Kansen blijkt dat er sterke sociale controle plaatsvindt onder islamitische vrouwen. Sociale controle komt vaak voor in de wij-cultuur, hierbij houden de leden van de groep in de gaten in hoeverre de leden zich aan de groepsregels houden. Wanneer niet aan de groepsregels gehouden wordt, wordt de eer van de familie aangetast en het gevolg daarvan kan zijn dat de persoon in kwestie of de gehele familie van die persoon genegeerd wordt en/of dat er over hen geroddeld wordt. Dit is ook een reden dat mannen vaak hun partner uit het land van herkomst halen. Hun partners zijn vaak traditioneel ingesteld. De vrouw heeft in deze cultuur de taak een goede moeder en huisvrouw te zijn en de man heeft de taak als kostwinner van het gezin.

Het komt maar beperkt voor dat deze importbruiden werken. Vaak zijn deze vrouwen niet hoog opgeleid en ook beheersen ze de Nederlandse taal niet of slechts gebrekkig.

De Nederlandse taal blijft een probleem voor de eerste generatie Turken en Marokkanen. De beheersing van het Nederlands is een indicatie van de oriëntatie op Nederland. Het is daarbij niet alleen een noodzakelijke voorwaarde om in contact te kunnen komen met autochtonen, maar ook om te kunnen communiceren met andere allochtone groepen, aangezien de voertaal vaak Nederlands zal zijn(Turkenburg en Gijsberts, 2007).

Het niet kunnen beheersen van de Nederlandse taal vormt dus een grote belemmering bij het participeren. Het bemoeilijkt het contact tussen allochtonen onderling en autochtonen. Door een slechte beheersing van de Nederlandse taal is het moeilijk om te emanciperen en participeren omdat je, je niet kunt uitdrukken. Het niet beheersen van de Nederlandse taal vormt ook een belemmering bij het vinden van werk.

In de Schilderswijk zijn de Turkse en Marokkaanse vrouwen in de meerderheid. De gelegenheid om met mensen buiten de eigen groep om te gaan wordt hierdoor verkleind. Het komt regelmatig voor dat de Turkse en Marokkaanse vrouwen uit de Schilderswijk een sociaal netwerk hebben dat vooral bestaat uit vrouwen van de eigen herkomst en vrouwen die zich in dezelfde economische positie bevinden. Zowel de grootte van de eigen herkomstgroep in de woongemeente, als de nabijheid ervan in de directe woonomgeving speelt hierbij een belangrijke rol.

Niet de gelegenheid hebben om met mensen van een andere afkomst om te gaan vormt een belemmering bij het participeren van de vrouwen uit de wijk.

Momenteel wonen in Nederland – volgens de nieuwste schatting van het CBS – 850 duizend moslims (Van Herten en Otten, 2007). Bijna alle Turken en Marokkanen beschouwen zichzelf als moslim en dit geldt voor de tweede generatie evenzeer als voor de eerste. Hoewel de Koran in eerste instantie mannen aanspreekt op hun materiële verantwoordelijkheid en vrouwen speciale rechten toekent en aanknopingspunten biedt om zich te emanciperen, wordt de man-vrouw verhouding in de praktijk veelal anders uitgelegd en toegepast onder de invloed van tradities en de cultuur. Het gevolg daarvan is dat mannen hun vrouwen verbieden te werken en ruimtes of gelegenheden te bezoeken waarbij mannen aanwezig zijn. De interpretatie van de islam door zowel de mannen als de vrouwen zorgt ervoor dat vrouwen uit deze culturen niet goed kunnen participeren en in een sociaal isolement belanden. Echter de hoogte van de genoten opleiding en tot de 1^e of 2^e generatie migranten behoren, maakt een verschil in deze denkwijze. 2^e generatie migranten en ook migranten die geschoold zijn, kijken vaak anders tegen deze cultuurregels aan. Zij zijn vaak ook wat moderner dan migranten die tot de 1^e generatie behoren of die laag/niet geschoold zijn. Ook het komen uit een dorp of stad uit het land van herkomst maakt hierbij een verschil. Migranten die uit de stad komen zijn vaak moderner en hebben minder moeite met het participeren.

Sociaal economische status en participatie.

De groep met een Lage Sociaal Economische Status (SES) is een grote groep waar verschillende doelgroepen in voorkomen (allochtonen, mensen met overgewicht, mensen met lichamelijke aandoeningen). Mensen met een lage SES, en dus een lager inkomen en lagere opleiding, hebben meer te kampen met participatieproblemen.

In de Schilderswijk wonen veel mensen die een lage SES bezitten. Hun lage SES vormt een belemmering bij het participeren omdat zij aan veel dingen niet kunnen deelnemen. Zij zijn vaak laag opgeleid en komen daardoor ook moeilijk aan het werk hetgeen de kans vergroot dat zij in een isolement terecht komen.

Hun lage opleidingsniveau zorgt er ook voor dat ze vaak niet goed op de hoogte zijn van hedendaagse ontwikkelingen en onvoldoende vaardigheden bezitten om zelfredzaam te zijn. Vaak is er bij mensen met een lage SES sprake van een meer traditionele rolverdeling in het gezin. De man is vaak kostwinner en de vrouw huisvrouw.

In de Schilderswijk wonen veel mensen die in de bijstand zitten en een krappe bestedingsruimte hebben. Om te participeren is vaak geld nodig en veel van deze mensen hebben dit geld niet. Daarnaast hebben veel bewoners uit de Schilderswijk ook problemen zoals stress, rekeningen die betaald moeten worden waar vaak geen geld voor is, schulden en de zorg voor eventuele kinderen en het financieel onderhouden van familieleden in het land van herkomst. Het gevolg daarvan is dat er bijna geen ruimte is om te participeren. Hun daginvulling is gevuld met problemen en stress. Sommige mensen raken hierdoor zo depressief dat zij niet meer naar buiten gaan en sociaal geïsoleerd raken en niet meer kunnen participeren.

3.3 welke belemmeringen die het participeren van vrouwen tegenhouden hebben invloed op het bezoeken van buurtvrouwenhuizen?

De bezoekers van het buurtvrouwenhuis bestaan uit 2 groepen vrouwen.

De eerste groep bestaat uit Marokkaanse vrouwen die redelijk zelfredzaam zijn en de Nederlandse taal goed beheersen. Sommige van deze vrouwen werken parttime en zijn dus redelijk geparticipeerd. De tweede groep vrouwen bestaat uit Turkse vrouwen waarvan een groot gedeelte werkloos is, de Nederlandse taal niet/matig beheersen en waarvan sommige analfabeet zijn. Deze vrouwen zijn minder geparticipeerd dan de Marokkaanse vrouwen.

Een belemmering bij het bezoeken van het buurtvrouwenhuis is de culturele achtergrond van de vrouwen uit de wijk. De niet-westerse/islamitische cultuur overheerst in de Schilderswijk. Veel niet-westerse migranten zijn erg traditioneel en cultureel ingesteld. De combinatie met de strenge interpretatie van de islam zorgt ervoor dat vrouwen minder makkelijk participeren en hun contacten vooral met soortgenoten onderhouden. Sociale controle kan daarnaast ook een rol spelen bij het bezoeken van het buurtvrouwenhuis, sommige niet-westerse migranten verwarren een buurthuis met een café. In niet westerse landen kennen ze het begrip buurthuis niet. Omdat er in een buurthuis koffie wordt gedronken wordt een buurthuis vaak verward met een café.

Het bezoeken van cafés bezorgt in het land van herkomst vrouwen een slechte naam voor de vrouwen. Goede vrouwen bezoeken namelijk geen cafés. De sociale controle onder niet westerse migranten is vaak erg hoog en het bezoeken van een buurtvrouwenhuis kan een vrouw haar eer aantasten, wat als gevolg heeft dat zij niet meer gerespecteerd wordt door de leden uit de eigen groep.

Een lage SES kan voor vrouwen tot gevolg hebben dat zij geen geld/tijd hebben voor het bezoeken van het buurtvrouwenhuis. Tegenwoordig is bijna niets meer gratis, en het geld dat zij kwijt zijn aan deelname van activiteiten bij het buurtvrouwenhuis besteden zij liever aan vaste lasten. Daarnaast brengen geldzorgen de nodige stress met zich mee. Men is soms de hele dag bezig met het aanschrijven van instanties en bij elkaar sprokkelen van geld. Tijd om te ontspannen is er voor deze vrouwen niet.

Sommige vrouwen uit de Schilderswijk kunnen de Nederlandse taal niet lezen. Het gevolg is dat zij problemen kunnen ondervinden bij het begrijpen van bijvoorbeeld folders en brieven.

Een buurtvrouwenhuis kennen ze niet in het land van herkomst en vrouwen die door de gebrekkige kennis van de Nederlandse taal sociaal geïsoleerd zijn, zullen niet zo snel de stap nemen om het buurtvrouwenhuis te bezoeken. Schaamte kan hierbij een belemmering zijn bij het bezoeken van buurtvrouwenhuizen. Sociaal geïsoleerde vrouwen vinden het vaak al moeilijk een buurthuis te bezoeken. Wanneer men de taal niet spreekt, de stad niet kent en niet goed weet wat een buurtvrouwenhuis inhoudt, is de drempel voor het bezoeken van een buurtvrouwenhuis al veel hoger dan die voor vrouwen die in Den Haag zijn opgegroeid of al een redelijk participatieproces achter de rug hebben.

Een positief gegeven is dat de huidige bezoeksters van Turkse en Marokkaanse afkomst zijn. Turkse en Marokkaanse mensen zijn in de meerderheid in de Schilderswijk. Voor een Turkse vrouw kan het daarom makkelijker zijn om bijvoorbeeld het buurtvrouwenhuis binnen te gaan, omdat de Turkse vrouwen die daar aanwezig zijn vaak dezelfde cultuur bezitten en de communicatie beter verloopt dan wanneer er alleen Nederlands gesproken zou worden. Wanneer enkele vrouwen van dezelfde achtergrond het buurtvrouwenhuis bezoeken kan dat als voorbeeld dienen voor de andere vrouwen uit de wijk die dezelfde afkomst delen en wordt de drempel voor vrouwen om het buurtvrouwenhuis te bezoeken lager.

Hoofdstuk 4. In hoeverre komt het aanbod van het buurtvrouwenhuis overeen met de behoeftes van de vrouwen uit de wijk en op welke wijze heeft het aanbod van het buurtvrouwenhuis invloed op participatie van de vrouwelijke bezoekers?

4.1 Inleiding
De gemeente Den Haag wilt vrouwen uit hun isolement halen. Vrouwen die in een isolement verkeren zijn vaak moeilijk te benaderen en met het opzetten van het buurtvrouwenhuis hoopt de gemeente deze vrouwen toch te bereiken. Omdat de drempel om een ruimte te bezoeken, waar ook mannen komen, vaak hoger ligt dan een ruimte te bezoeken waar alleen vrouwen komen.

Bij het buurtvrouwenhuis hebben vrouwen zelf inspraak in het aanbod van het buurtvrouwenhuis, zij bedenken zelf de activiteiten en krijgen daarbij professionele begeleiding en ondersteuning van Stichting Importante. In dit hoofdstuk wordt er gekeken wat het huidige aanbod van het buurtvrouwenhuis is en of dit aanbod ook aansluit bij de behoeftes van de vrouwen? Daarnaast wordt er gekeken of het doel van het opzetten van het buurtvrouwenhuis, namelijk een toename van participatie bij vrouwen, met dit aanbod wordt bewerkstelligd.

4.2 Het aanbod van het buurtvrouwenhuis

De vrouwen die bij het buurtvrouwenhuis aan de Frans Halsstraat komen bedenken en organiseren zelf de activiteiten van het buurtvrouwenhuis. Stichting Importante heeft hierbij een ondersteunende en sturende rol. Stichting Importante heeft samen met de vrouwen enkele activiteiten opgestart zoals de kookclubs en naailessen.

Eén dag in de week koken de Turkse vrouwen samen en op een andere dag koken de Marokkaanse vrouwen met elkaar. Door het samen koken kunnen vrouwen elkaar tips en trucs in de keuken aanleren en met elkaar kletsen. Hoewel de kookdagen meestal georganiseerd worden binnen de eigen culturele groep, is de club ook toegankelijk voor vrouwen met een andere culturele achtergrond.

Er wordt ook Arabische les gegeven. Daar was vanaf het begin al vraag naar en deze vraag blijft stijgen. De lerares die tevens ook bezoekster is van het buurtvrouwenhuis, kan niet meer dan één keer per week Arabische les gegeven. De vrouwen zijn daarom nu druk bezig met het zoeken naar iemand die dat ook zou kunnen/willen doen.

Een keer per week wordt er naailes door een vrijwilliger gegeven, en er is ook een juridisch spreekuur.

Stichting Importante heeft gemerkt dat veel bezoeksters moeite hebben met het vraaggericht werken. Veel vrouwen beschikken over onvoldoende vaardigheden om zelfstandig activiteiten te organiseren en uit te voeren. Zij hoopt dat de vrouwen in de toekomst meer vaardigheden leren om zelf activiteiten te organiseren.

4.3 In hoeverre komt het aanbod van het buurtvrouwenhuis overeen met de behoeftes van de vrouwen uit de wijk?

De gemeente heeft het buurtvrouwenhuis met een doel geopend, en dat is ervoor zorgen dat er zoveel mogelijk vrouwen uit de wijk uit hun sociaal isolement gehaald worden en participeren.

De gemeente is van mening dat wanneer de vrouwen uit de buurt inspraak hebben op de activiteiten die het buurtvrouwenhuis organiseert en het buurtvrouwenhuis vraaggericht werkt in plaats van aanbodgericht, vrouwen directer bij het buurtvrouwenhuis worden betrokken en sneller participeren. Daarnaast sluit het aanbod van het buurtvrouwenhuis bij vraaggericht werken meer aan bij de behoeftes van de vrouwen uit de wijk, dat het bezoeken van het buurtvrouwenhuis voor vrouwen aantrekkelijker maakt.

De meeste bezoeksters van het buurtvrouwenhuis zijn van Marokkaanse en Turkse afkomst. In hoofdstuk 3 staat beschreven dat mensen die dezelfde culturele achtergrond bezitten vaak naar elkaar toetrekken en meestal ook geen contact onderhouden met mensen die niet tot die eigen groep behoren. Het buurtvrouwenhuis is toegankelijk voor alle vrouwen, hierdoor draagt zij bij aan de integratie en participatie van de vrouwen uit de wijk. Vrouwen die normaal gesproken niet met elkaar omgaan komen in het buurtvrouwenhuis met elkaar in contact. Samen organiseren zij activiteiten waar zij ook samen aan deelnemen.

De activiteiten worden door de vrouwen zelf bedacht en sluiten daarom ook goed aan op de behoeftes van de vrouwen.

Veel vrouwen uit de wijk beheersen de Nederlandse taal niet en hebben een islamitische achtergrond. Nederlandse en Arabische les zijn erg populair onder de vrouwelijke bezoeksters. Nederlandse les maakt hen zelfstandig en zelfredzaam wat hen weer beter kan laten participeren. En Arabische les zorgt ervoor dat vrouwen de Koran kunnen lezen en zelf hun interpretatie kunnen geven aan de Koran. Dit zorgt ervoor dat traditionele denkwijze over de islam bekritiseerd wordt en dat vrouwen meer vrijheid hebben wanneer zij zelf in de Koran lezen wat hun rechten zijn. Het samen leren van de Arabische les heeft vaak een overeenstemmend doel. Dit overeenstemmende doel zorgt voor bridging. Vrouwen van verschillende achtergronden komen met elkaar in contact en delen dezelfde behoeftes, wat het contact onderhouden met elkaar makkelijker maakt .

4.4 Op welke wijze heeft het aanbod van het buurtvrouwenhuis invloed op participatie van de vrouwelijke bezoekers?

Nederlandse les speelt een belangrijke rol bij het participeren. Als je niet kunt communiceren met anderen, en je gevoel en gedachtes niet in woorden kan omzetten is het participeren in een samenleving die de Nederlandse taal spreekt erg moeilijk. Het slecht beheersen van de Nederlandse taal door veel vrouwen uit de wijk vormt een belemmering bij het participeren. Veel vrouwen zijn hierdoor geïsoleerd in hun eigen gemeenschap en worden afhankelijk van vertolkers binnen die gemeenschap.

Als de vrouwen de Nederlandse taal zullen beheersen wordt het voor hen makkelijk om zelf dingen te ondernemen. Denk aan: boodschappen doen, alleen naar de huisarts of ziekenhuis, bellen voor afspraken en eigen zaken regelen enz.

Doordat de vrouwen zelf de activiteiten bedenken en uitvoeren, leren ze op deze manier met elkaar samen te werken en te organiseren. Wat voor velen van deze vrouwen een zeer moeilijk opgave is, omdat ze vaak zelfstandig thuis werken en alleen bezig zijn met het huishouden en voor de zorg voor de kinderen. In het buurtvrouwenhuis krijgen deze vrouwen de kans om hun talenten en kennis te ontwikkelen. De erkenning en waardering die zij krijgen bij hun deelname aan de activiteiten versterken het zelfvertrouwen van de vrouwen.

Naast de Nederlandse les wordt er ook Arabische les gegeven. Veel vrouwen uit de wijk zijn analfabeet en hebben geen opleiding afgerond in land van herkomst. Het niet kunnen lezen en schrijven van de Arabische taal zorgt ervoor dat tradities, die volgens de eigen groep vernoemd staan in de Koran, klakkeloos worden overgenomen. Wanneer zij zelf de Koran kunnen lezen zullen zij merken dat niet alles klopt en sommige tradities zelfs tegenstrijdig zijn met de islam. (bijvoorbeeld vrouwenbesnijdenis onder Somalische vrouwen en uithuwelijking). Het zelf kunnen lezen uit de Koran geeft vrouwen de kans zelf een interpretatie te vormen over de islam en kan vrouwen op laten komen voor hun rechten en positie.

Tijdens de kooklessen delen vrouwen ideeën met elkaar en leren ze nieuwe kunsten en gerechten. Deze activiteiten zijn meer voor de afleiding en een beetje ontspanning, maar ook voor het opbouwen van het zelfvertrouwen.

Hoofdstuk 5. Bevindingen van het behoefteonderzoek

5.1 Resultaten van de interviews

Voor het onderzoek naar vrouwen in de wijk zijn er 30 vrouwen van 8 verschillende afkomsten geïnterviewd. In het interview is er gevraagd waar de behoeftes van de sociaal geïsoleerde vrouwelijke wijkbewoners liggen.

Daarnaast zijn er 10 mannen in de wijk geïnterviewd van 5 verschillende afkomsten.

De resultaten van de interviews is hieronder weergegeven.

In Tabel 1 is een overzicht gegeven van de afkomst van de 30 geïnterviewde vrouwen. Van de dertig vrouwen waren er 6 van Marokkaanse afkomst, 10 van Turkse afkomst, 2 van Koerdische afkomst, 2 van Tunesische afkomst, 1 van Nigeriaanse afkomst, 4 van Surinaamse afkomst, 2 van Ghaneese afkomst en 3 van Nederlandse afkomst.

Wat opvalt, is dat meer dan de helft van de geïnterviewde vrouwen van Turkse of Marokkaanse afkomst is. Wanneer je dit gegeven vergelijkt met de gegevens van het CBS uit 2008 (Tabel 2) valt op dat de percentages van de etniciteitgroep van de geïnterviewde vrouwen een goede afspiegeling is van de vrouwen uit de wijk.

Tabel 1

Tabel 2

In tabel 3 is de leeftijd weergegeven van de geïnterviewde vrouwen. Van de 30 geïnterviewde vrouwen zijn er 2 vrouwen tussen de 25 en 30 jaar, 6 tussen de 31 en 35 jaar, 2 tussen de 36 en 40 jaar, 7 tussen de 40 en 50 jaar en 5 ouder dan 50 jaar. De meerderheid van de geïnterviewde vrouwen van dit onderzoek bezit de leeftijd van 31-35 jaar, volgens het CBS is de gemiddelde leeftijdbewoner van de Schilderswijk 31,7 (Den Haag buurtmonitor, DHIC/DSO/Beleid/Onderzoek) jaar. Ook hierbij zijn de geïnterviewde vrouwen een goede afspiegeling van de gemiddelde bewoner uit de Schilderswijk.

Tabel 3

Tabel 4 geeft een weergave van de woonduur van de geïnterviewde vrouwen aan.

Van de 30 geïnterviewde vrouwen wonen er 3 vrouwen tussen de 0 en 5 jaar in de Schilderswijk, 6 vrouwen tussen de 10 jaar, 8 vrouwen tussen de 11 en 15 jaar, 4 vrouwen tussen de 16 en 20 jaar en 1 vrouw is meer dan 20 jaar woonachtig in de Schilderswijk.

Er is ditmaal geen vergelijking met de percentages van het CBS gemaakt omdat deze niet terug te vinden waren op de buurtmonitor van de Gemeente Den Haag.

Tabel 4

In tabel 5 is terug te vinden hoeveel kinderen de 30 geïnterviewde vrouwen hadden. Van de 30 vrouwen hadden er 7 geen kinderen, 1 had 1 kind, 4 vrouwen hadden 2 kinderen, 4 vrouwen hadden 3 kinderen, 2 vrouwen hadden 4 kinderen, 2 vrouwen hadden 5 kinderen en 2 vrouwen hadden 6 kinderen. De vrouwen uit het onderzoek had gemiddeld 2,03 kinderen.

Tabel 5

Tabel 6 zegt iets over de burgerlijke staat van de geïnterviewde vrouwen. Van de 30 geïnterviewde vrouwen waren er 20 gehuwd, 3 ongehuwd, 3 gescheiden, 3 samenwonend en 1 weduwe.

Tabel 6

Tabel 7 geeft de gezinssamenstelling aan van de 30 geïnterviewde vrouwen. Van de 30 geïnterviewde vrouwen zijn er 2 alleenwonend, 8 vrouwen wonen samen met hun partner zonder kinderen, 16 vrouwen wonen samen met hun partner met kinderen en 4 vrouwen wonen samen met hun kinderen zonder partner.

Tabel 7

In tabel 8 is weergegeven hoeveel vrouwen er vinden dat er in de buurt genoeg mogelijkheden zijn om andere vrouwen te ontmoeten. Van de 30 vrouwen vinden 12 vrouwen dat er genoeg mogelijkheden in de buurt zijn om andere vrouwen te ontmoeten en vinden 18 vrouwen dat er onvoldoende mogelijkheden in de buurt zijn om andere vrouwen te ontmoeten.

Tabel 8

Tabel 9 geeft aan hoeveel van de 30 geïnterviewde vrouwen behoefte hebben aan sociale contacten met andere vrouwen. Van de 30 vrouwen hebben 12 vrouwen behoefte aan sociale contacten met andere vrouwen en 18 vrouwen hebben geen behoefte aan sociale contacten met andere vrouwen.

Tabel 9

Tabel 10 geeft aan hoeveel van de 30 vrouwen openstaat voor contacten met vrouwen van een andere nationaliteit. Van de 30 vrouwen geven 25 vrouwen hiervoor open te staan en 5 vrouwen staan niet open voor contacten met vrouwen van een andere nationaliteit.

Tabel 10

Tabel 11 geeft aan of de geïnterviewde vrouwen bekend zijn met het buurtvrouwenhuis aan de Frans Halsstraat. Van de 30 vrouwen geven 21 vrouwen aan het buurthuis te kennen en 9 vrouwen geven aan het buurthuis niet te kennen.

Tabel 11

Tabel 12 geeft aan op welke manier de geïnterviewde vrouwen van het buurtvrouwenhuis hebben gehoord. Van de dertig geïnterviewde vrouwen geven er 9 vrouwen aan nog niet van het buurtvrouwenhuis te hebben gehoord, 8 vrouwen geven aan van vrienden van het buurtvrouwenhuis te hebben gehoord, 2 vrouwen gaven aan van familie van het buurtvrouwenhuis te hebben gehoord, 2 vrouwen gaven aan op school van het buurtvrouwenhuis te hebben gehoord, 3 vrouwen gaven aan door Importante van het buurtvrouwenhuis te hebben gehoord en 6 vrouwen gaven aan door hun buren van het buurtvrouwenhuis te hebben gehoord.

Tabel 12

Tabel 13 geeft aan hoeveel van de 30 geïnterviewde vrouwen het buurtvrouwenhuis al een keer bezocht hebben. Van de 30 vrouwen geven 7 vrouwen aan het buurtvrouwenhuis een keer bezocht te hebben. 23 vrouwen geven aan het buurtvrouwenhuis nog niet bezocht te hebben.

Tabel 13

Tabel 14 geeft aan hoeveel van de 7 vrouwen die het buurtvrouwenhuis bezocht hebben, dit nog steeds doen. 2 vrouwen geven aan het buurtvrouwenhuis nog steeds te bezoeken en 5 vrouwen geven aan dit niet meer te doen.

Tabel 14

Tabel 15 geeft aan hoeveel van de 30 geïnterviewde vrouwen van plan zijn het vrouwbuurthuis nog te gaan bezoeken. 22 van de 30 vrouwen geeft aan het buurtvrouwenhuis nog een keer te willen bezoeken, 3 van de 30 vrouwen geeft aan niet van plan te zijn het buurtvrouwenhuis een keer te bezoeken en 5 vrouwen geven aan nog niet te weten of ze het buurtvrouwenhuis een keer willen gaan bezoeken.

Tabel 15

Tabel 16 geeft aan welke belemmeringen de 30 geïnterviewde vrouwen ondervinden bij het bezoeken van het buurtvrouwenhuis . 0 vrouwen gaven aan dat hun partner een belemmering vormt bij het bezoeken van het buurtvrouwenhuis, 12 vrouwen gaven aan dat hun werk een belemmering vormt bij het bezoeken van het buurtvrouwenhuis, 3 vrouwen gaven aan dat schaamte een belemmering vormt bij het bezoeken van het buurtvrouwenhuis en 15 vrouwen gaven aan dat er andere belemmeringen waren bij het bezoeken van het buurtvrouwenhuis.

Tabel 16

Tabel 17 geeft aan hoeveel van de 30 geïnterviewde vrouwen het buurtvrouwenhuis nog zouden willen bezoeken wanneer hier ook mannen komen. Van de 30 geïnterviewde vrouwen zouden 11 vrouwen het buurtvrouwenhuis nog willen bezoeken wanneer er ook mannen zouden komen, 19 vrouwen gaven aan het buurtvrouwenhuis niet te willen bezoeken wanneer er ook mannen zouden komen.

Tabel 17

Tabel 18 geeft aan wat de geïnterviewde vrouwen belangrijk vinden bij het buurtvrouwenhuis. Van de 30 geïnterviewde vrouwen vinden 10 vrouwen het belangrijk dat er Nederlandse les gegeven wordt, 10 vrouwen vinden het belangrijk dat ze er samen kunnen koken, 6 vrouwen vinden het belangrijk dat ze er naast Nederlandse les ook andere talen kunnen leren, 7 vrouwen vinden het belangrijk dat ze er computerles kunnen volgen, 9 vrouwen vinden het belangrijk dat er een maatschappelijk werker aanwezig is, 12 vrouwen vinden het belangrijk dat ze er hulp kunnen krijgen bij het opvoeden van hun kinderen, 16 vrouwen vinden het belangrijk dat ze er sociale contacten kunnen maken en 10 vrouwen geven aan daarnaast nog andere dingen belangrijk te vinden.

Tabel 18

Tabel 19 geeft aan hoeveel van de 30 geïnterviewde vrouwen het goed vinden dat er een buurtvrouwenhuis bestaat .Ieder van de geïnterviewde vrouwen gaf aan het goed te vinden dat het buurtvrouwenhuis er is.

Tabel 19

Resultaten van de geïnterviewde mannen.

Tabel 20 geeft aan wat de afkomst is van de 10 geïnterviewde mannen uit de wijk. 2 van de 10 mannen waren van Surinaamse afkomst, 4 van de 10 mannen waren van Turkse afkomst, 2 van de tien mannen waren van Marokkaanse afkomst, 1 man was van Somalische afkomst en 1 man was van Tunesische afkomst.

Tabel 20

Tabel 21 geeft aan wat de leeftijd van de 10 geïnterviewde mannen is. 3 mannen zijn tussen de 30 en de 40 jaar, 3 mannen zijn tussen de 41 en 50 jaar, 3 mannen zijn tussen de 61 en 60 jaar en 1 man is ouder dan 61 jaar.

Tabel 21

Tabel 22 geeft aan hoelang de geïnterviewde mannen in de Schilderswijk wijk. 1 van de 10 mannen woont tussen de 0 en 10 jaar in de Schilderswijk, 7 van de 10 mannen woont tussen de 11 en 15 jaar in de Schilderswijk en 3 mannen wonen langer dan 15 jaar in de Schilderswijk.

Tabel 22

Tabel 23 geeft aan hoeveel kinderen de geïnterviewde mannen hebben . 2 van de 10 mannen heeft geen kinderen, 1 van de 10 mannen heeft 1 kind, 2 van de 10 mannen hebben 2 kinderen en 4 van de 10 mannen hebben 3 kinderen.

Tabel 23

Tabel 24 geeft aan wat de burgerlijke status van de geïnterviewde mannen is. 5 van de 10 mannen is gehuwd, 1 van de 10 mannen is ongehuwd, 2 van de 10 mannen is gescheiden en 2 van de 10 mannen wonen samen.

Tabel 24

Tabel 25 geeft aan hoeveel van de 10 geïnterviewde mannen weet dat er een buurtvrouwenhuis bestaat. 7 mannen gaven aan hiervan op de hoogte te zijn en 3 mannen gaven aan hier niet van op de hoogte te zijn.

tabel 25

Tabel 26 geeft aan hoeveel mannen het goed zouden vinden als hun partner het buurtvrouwenhuis zou bezoeken. 8 mannen gaven aan het goed te vinden als hun partner het buurtvrouwenhuis bezoekt en 2 mannen gaven aan het niet goed te vinden wanneer hun partner het buurtvrouwenhuis bezoekt.

Tabel 26

Tabel 27 geeft aan hoeveel mannen het goed zouden vinden als hun partner het buurtvrouwenhuis bezoekt wanneer ook mannen toegang zouden hebben tot het buurtvrouwenhuis . 5 van de 10 mannen gaf aan hier geen problemen mee te hebben en 5 van de 10 mannen gaf aan dat hun partner het buurtvrouwenhuis niet mogen bezoeken wanneer er ook mannen zouden komen.

5.2 Analyse van de enquêtes

Uit de enquête is gebleken dat de buurt voornamelijk uit Turkse en Marokkaanse bewoners bestaat. Dat komt ook overeen met de bekende cijfers van het CBS en die betreffen de etniciteitgroepen van 2008 in Den Haag. Waarvan meer dan de helft gehuwd is en kinderen heeft.

Uit de enquêtes is gebleken dat niet iedereen goed wist wat het buurtvrouwenhuis precies inhield. 17 % van de geïnterviewde vrouwen had over het buurtvrouwenhuis gehoord doordat zij benaderd waren door Importante of de school waarop hun kinderen zitten. De helft van de geïnterviewde vrouwen was op de hoogte gebracht door vrienden en/of buren. Door de mond op mond reclame tussen buren en vrienden is een groot deel van de geïnterviewde vrouwen geïnformeerd over het buurtvrouwenhuis.

Een iets groter percentage mannen was op de hoogte van het buurtvrouwenhuis. Bij het afnemen van de enquêtes bleek ook bij hun de mond tot mond reclame een belangrijke rol te spelen bij het op de hoogte blijven van ontwikkelingen in de buurt.

60 % van de geïnterviewde vrouwen vindt dat er te weinig mogelijkheden in de buurt zijn waar zij andere vrouwen kunnen ontmoeten. Veel van de vrouwen gaven aan de school en moskee als ontmoetingsplek te hebben. Zij gaven ook aan dat de mannen in de wijk een voorsprong hadden wanneer het gaat om gebieden waar sociale contacten opgedaan kunnen worden. De mannen hebben bijvoorbeeld koffiehuizen waar zij samen komen en buurthuizen die op hen gericht zijn. De vrouwen hebben deze mogelijkheden niet. Zij ontmoetten elkaar vaak op school, maar geven aan dit geen geschikte plek te vinden. Op school zijn ze vaak gehaast, de één moet werken, de ander heeft een klein kind dat nog niet schoolgaand is en vooral in de winter is het schoolplein niet de ideale locatie om te blijven "hangen". Hoewel veel vrouwen vinden dat er onvoldoende mogelijkheden in de buurt zijn waar zij elkaar kunnen ontmoeten geeft een groot percentage (60 %) aan ook niet de behoefte te hebben om in contact te komen met andere vrouwen in de wijk. Enkele vrouwen gaven als reden aan genoeg sociale contacten te hebben met bijvoorbeeld familie en vrienden of werk. Maar veel van de vrouwen die nee hadden beantwoord op de vraag of ze behoefte hadden aan sociale contacten met andere vrouwen gaven als redenen aan, het te druk te hebben met de zorg voor hun kinderen en met hun werk.

Een groot percentage van de geïnterviewde vrouwen gaf aan open te staan voor sociale contacten met vrouwen die een andere afkomst hebben dan zijzelf. Een klein percentage vrouwen gaf aan hier niet voor open te staan. Als reden gaven veel van de vrouwen, die er wel voor open stonden, dat iedereen gelijk is. Sommige vrouwen riepen: "we zijn allemaal moslims."

Dit is opmerkelijk omdat de bezoekers van het buurtvrouwenhuis opgedeeld zijn in 2 groepen: een Marokkaanse en een Turkse groep en niet echt een poging doen om met elkaar te vermengen. Het is een keer voorgekomen dat er een groep Turkse vrouwen zich had verzameld in het buurtvrouwenhuis en toen er een Marokkaanse vrouw binnenkwam, de Turkse groep aanstalten maakte om te vertrekken. Het is daarom zeer verrassend dat veel vrouwen aangaven wel open te staan voor vrouwen van een andere afkomst dan zijzelf. De Turkse groep bestaat uit geïsoleerde vrouwen die uit de dorpen van Turkije komen. Zij beheersen de Nederlandse taal onvoldoende en hun contacten bestaan uit vrouwen van hetzelfde land. Deze Turkse groep beheerst een beperkte mate van sociale vaardigheden en dat kan in combinatie met een gebrekkige beheersing van de Nederlandse taal voor miscommunicatie zorgen bij het in contact komen met vrouwen van een andere afkomst.

De vrouwen die aangaven niet open te staan voor contacten met vrouwen van een andere afkomst dan zijzelf, gaven aan onvoldoende Nederlands te kunnen spreken om deze contacten met vrouwen, die een andere taal spraken dan zijzelf, te onderhouden of druk te zijn met de kinderen of werk.

Ook uit gesprekken met de vrouwelijke bezoekers van het buurtvrouwenhuis blijkt dat het niet kunnen begrijpen van elkaar, leidt tot het niet open staan voor verdere contacten met vrouwen van een andere afkomst.

De geïnterviewde vrouwen gaven aan wanneer zij de Nederlandse taal (beter) zouden beheersen open te staan voor contacten met vrouwen van een andere afkomst.

Van de 70 % vrouwen die hebben gehoord van het buurtvrouwenhuis heeft 23% daarvan het buurtvrouwenhuis een keer bezocht. Bij het afnemen van de enquêtes kwam naar voren dat de meeste vrouwen die het buurtvrouwenhuis nog niet bezocht hebben dat niet kunnen combineren met hun werk. Het buurtvrouwenhuis is geopend tot 15:00 uur. De meeste bezoekers zijn moeders die hun kinderen naar school brengen en tot de kinderen uit school vrij zijn samen komen in het buurtvrouwenhuis met de andere moeders. De vrouwen die werken zijn pas na 15.00 uur thuis en kunnen daarom het buurtvrouwenhuis niet bezoeken. Een andere belemmering die naar voren kwam, is het hebben van kleine kinderen die nog niet naar school gaan. Er is in het buurtvrouwenhuis onvoldoende ruimte voor de kinderen omdat het buurtvrouwenhuis een kleine ruimte is waar maar net 8 vrouwen in passen. Bovendien komen de vrouwen naar het buurtvrouwenhuis om met elkaar contacten te leggen. Met kinderen is dat moeilijker omdat zij de volle aandacht van de moeders opeisen.

Een andere voorkomende reden waarom vrouwen het buurtvrouwenhuis nog niet bezoeken is omdat het aanbod van het rooster van het buurtvrouwenhuis (nog) niet genoeg aansluit op hun interesses.

Van de vrouwen die het buurtvrouwenhuis wel bezocht hebben maar er niet meer komen gaven er een paar aan, het buurtvrouwenhuis niet meer te bezoeken omdat met name de Turkse vrouwen hen een ongemakkelijk gevoel gaven en onbeleefd tegen hen waren. De groep die nu het buurtvrouwenhuis bezoekt is een hechte groep geworden, die niet zit te springen op nieuwe bezoeksters. Bij het afnemen van de enquêtes gaf één van de geïnterviewde vrouwen aan dat er geen respect naar haar toe is van de Turkse vrouwen. Deze vrouw heeft last van astma en kan dus niet in een ruimte zitten waar er gerookt wordt. Een paar van de Turkse vrouwen die het buurtvrouwenhuis bezoeken, rookten binnen en toen deze vrouw vroeg of de Turkse vrouwen buiten wilden gaan roken reageerde de Turkse vrouwen erg aanvallend naar haar toe. Deze vrouw heeft er daarom ook voor gekozen om het buurtvrouwenhuis niet langer meer te bezoeken.

Veel vrouwen hebben wel gehoord van het buurtvrouwenhuis, maar hebben deze nog niet bezocht door belemmeringen als werk en het hebben van kleine kinderen. Toch gaven zij aan wel het buurtvrouwenhuis een keer te willen bezoeken. Nieuwsgierigheid speelt hierbij een rol. Ook geven de vrouwen aan sociale contacten op te willen doen en het buurtvrouwenhuis daarvoor als goede gelegenheid te zien.

Veel vrouwen gaven aan het buurtvrouwenhuis niet meer te willen bezoeken wanneer hier ook mannen zouden komen. Het buurtvrouwenhuis is dan namelijk geen buurtvrouwenhuis meer maar een gewoon buurthuis.

In overleg met de Gemeente Den Haag, woningcorporatie Haagwonen en Stichting Importante is er besloten dat er vanaf heden ook mannen gebruik mogen maken van het buurtvrouwenhuis. De reden die woningcorporatie Haagwonen gaf voor deze omschakeling is dat zij de huur betalen en aangezien er na een bepaald tijdstip geen vrouwen meer in het pand aanwezig zijn, het zonde is om deze ruimte ongebruikt te laten. Er is afgesproken dat wanneer de vrouwen geen gebruik maken van het buurtvrouwenhuis de mannen uit de wijk van deze ruimte gebruik mogen maken. Te denken valt aan vergaderingen en een wijkagent die in het pand zijn spreekuur houdt met wijkbewoners.

Importante heeft de bezoekers van het buurtvrouwenhuis hiervan op de hoogte gebracht en in eerste instantie hadden zij hier geen problemen mee, mits de mannen alleen het buurtvrouwenhuis zouden bezoeken wanneer de vrouwen het buurtvrouwenhuis al verlaten hebben.

Uit de wijk gaven echter veel vrouwen aan het buurtvrouwenhuis niet meer te bezoeken wanneer er mannen zouden komen. De redenen die zij gaven waren dat hun partner het hen dan niet meer zou toestaan. Vooral bij de Islamitische vrouwen uit het interview kwam dit naar voren. Was hun partner voorheen geen belemmering om het buurtvrouwenhuis te bezoeken, nu blijkt dat wanneer er ook mannen het buurtvrouwenhuis zouden bezoeken het door hun partner wel als een belemmering werd gezien. De vrouwen die een hoofddoek dragen gaven aan zich ongemakkelijk te voelen in het bijzijn van de mannen en daardoor minder snel zichzelf te kunnen ontspannen in het buurthuis wanneer er ook mannen aanwezig zouden zijn.

Sociale controle werd ook genoemd als reden om het buurtvrouwenhuis niet meer te bezoeken wanneer er ook mannen zouden komen. Sommige vrouwen gaven aan zelf niet zoveel problemen te hebben wanneer het buurtvrouwenhuis ook door mannen zou worden bezocht, maar de roddels in de wijk verspreiden zich snel en worden zo verdraaid dat de vrouwen die het buurtvrouwenhuis zou bezoeken een slechte naam zouden krijgen.

De vrouwen die wel het buurtvrouwenhuis nog zouden bezoeken waren de vrouwen die zelf "modern" waren in de zin, dat zij werken en geen moeite hebben met hen maken van sociale contacten en deze te onderhouden. Het buurtvrouwenhuis is echter gericht op vrouwen die nog niet zo ver zijn en die geïsoleerd zijn. Uit de gesprekken met hen bleek dat de mannen die de toegang zullen gaan krijgen tot het buurtvrouwenhuis een zeer grote belemmering zullen zijn om toch nog gebruik te maken van het buurtvrouwenhuis.

Van de geïnterviewde mannen gaf de helft aan niet te willen dat zijn partner het buurtvrouwenhuis nog zou bezoeken wanneer hier ook mannen toegang hebben. Cultuur speelt bij deze mannen een grote rol, en met name het hoog houden van de goede naam van de familie. Net als de vrouwen gaven ze aan bang te zijn voor de roddels die hun familie tot een schande kon maken wanneer er tegelijkertijd mannen en vrouwen in het buurtvrouwenhuis zouden komen. Daarnaast gaven de mannen aan dat het geloof het verbiedt dat mannen en vrouwen in dezelfde ruimte aanwezig zijn. Ook waren sommigen bang dat mannen hun vrouwen zouden lastig vallen.

De vrouwen onder wie de enquêtes zijn afgenomen weten goed wat ze willen van het buurtvrouwenhuis. Naast de antwoorden waaruit zij konden kiezen, kwamen zij ook zelf met veel ideeën. Op de eerste plaats was het opdoen van sociale contacten een veel genoemde behoefte van de vrouwen met betrekking tot het buurtvrouwenhuis. Veel vrouwen gaven aan te willen dat het buurtvrouwenhuis ook een educatieve kant had, hulp bij het opvoeden van de kinderen, Nederlandse en Arabische les, computercursussen en ook het samen sporten en handvaardigheid zijn veel genoemde behoeftes die de vrouwen willen vervullen bij het buurtvrouwenhuis.

Iedere geïnterviewde vindt het een goed idee om een buurtvrouwenhuis in de wijk te hebben. Vooral de geïsoleerde vrouwen uit hun isolement halen door een kamer in te richten waar alleen vrouwen komen werd erg gewaardeerd.

Hoofdstuk 6. Conclusie

De hoofdvraag van dit onderzoek luidt als volgt:

Waar liggen de behoeftes van de sociaal geïsoleerde vrouwelijke wijkbewoners met betrekking tot participatie, en op welke manier kan het buurtvrouwenhuis aan de Frans Halsstraat daarop inspelen?

Na het verrichten van dit onderzoek zijn wij tot de volgende conclusies gekomen.

Stichting Importante bevordert de maatschappelijke participatie van vrouwen door het ontwikkelen en het geven van verschillende cursussen en door projecten uit te voeren die gericht zijn op vrouwen die zich in een sociaal isolement bevinden. Sociaal geïsoleerde vrouwen kunnen door middel van deze projecten en cursussen hun talenten (verder) ontwikkelen en participeren.

De gemeente Den Haag vindt dat juist niet-westerse vrouwen in een isolement verkeren en moeite hebben met het participeren. De gemeente Den Haag heeft om deze reden in samenwerking met woningcorporatie Haagwonen en Stichting Importante buurtvrouwenhuizen geïntroduceerd die moeten helpen bij het participeren van deze sociaal geïsoleerde vrouwen uit de wijk.

Onder Sociaal isolement verstaat de gemeente Den Haag dat iemand geen betekenisvolle contacten heeft voor adequate steun en zich daar eenzaam en ongelukkig door voelt. Mensen die sociaal geïsoleerd zijn hebben meestal een beperkt netwerk waardoor ze zich eenzaam voelen.

Participatie is het meedoen in de samenleving en deel uitmaken van de samenleving. Participatie biedt de mogelijkheid om het gemeenschapsgevoel te verhogen en is een belangrijke voorwaarde om het welzijn, gezondheid en ontwikkelingskansen van mensen te vergroten. Wanneer mensen niet zouden participeren, zou iedereen zich in een sociaal isolement bevinden. Participatie zorgt er ook voor dat mensen niet in een sociaal isolement belanden.

Het buurtvrouwenhuis aan de Frans Halsstraat is één van de voorbeelden van de projecten die door de Stichting Importante, de gemeente Den Haag en woningcorporatie Haagwonen worden uitgevoerd. Dit project zorgt ervoor dat de vrouwelijke wijkbewoners die sociaal geïsoleerd zijn uit hun isolement komen en maatschappelijk participeren.

De vrouwen uit de buurt van het buurtvrouwenhuis komen bij elkaar nadat zij hun kinderen naar school gebracht hebben. Op sociaal niveau leren ze met elkaar omgaan en verkrijgen ze op deze manier een breder netwerk. Op cultureel niveau maken ze kennis met de verschillende culturen. Op educatief niveau leren ze door deel te nemen aan cursussen. En door het organiseren van cursussen en activiteiten leren ze organiseren. Op al deze niveaus werkt het buurtvrouwenhuis aan de participatie van de vrouwen.

Stichting Importante heeft de meeste vrouwelijke wijkbewoners benaderd via basisschool Het Startpunt in de Schilderswijk. Een plek waar veel moeders waren die behoefte hebben aan een ruimte om na het naar school brengen van hun kinderen bij elkaar te komen en samen te kletsen. De meeste bezoekers van het buurtvrouwenhuis zijn moeders die hun kinderen naar school brengen en tot de kinderen uit school vrij zijn, samenkomen in het buurtvrouwenhuis met de andere moeders.

Verder zijn er folders aan de wijkbewoners door Stichting Importante uitgedeeld om wijkbewoners bekend te maken met het buurtvrouwenhuis.

Mond tot mond reclame heeft ook een belangrijke rol gespeeld bij het bekend maken van het buurtvrouwenhuis. Uit het onderzoek is het gebleken dat de meeste geïnterviewde vrouwen door vrienden, familie en buren op de hoogte zijn gebracht van het bestaan van het buurtvrouwenhuis.

Het buurtvrouwenhuis is gelegen in het midden van de Schilderswijk. De Schilderswijk is een multiculturele wijk, in 2008 was ruim 90% van de geregistreerde bewoners van allochtone afkomst. Meer dan 90% van de geregistreerde bewoners is van niet-westerse afkomst- Met name Turks Surinaams, en Marokkaans. Dit is iets dat ook is opgevallen bij het afnemen van de interviews. Meer dan de helft van de geïnterviewde vrouwen was van Turkse of Marokkaanse afkomst.

Turken en Marokkanen bezitten veelal de wij-cultuur en zijn traditioneel en cultureel ingesteld. Cultuur wordt veelal uitgelegd aan de hand van de Koran, maar wil niet altijd zeggen dat deze interpretatie van de Koran klopt. Vaak zijn tradities en regels binnen deze groep aangeleerd door familie en andere leden van de groep en niet veel vrouwen hebben de Koran zelf gelezen. Door de aangeleerde interpretatie van de islam kan deze een belemmering zijn in het participatieproces van vrouwen.

Zowel de grootte van de eigen herkomstgroep in de woongemeente, als de nabijheid ervan in de directe woonomgeving speelt een belangrijke rol bij het contact tussen autochtoon en allochtoon, en allochtonen onderling.

Er is een duidelijk verband tussen een Lage Sociaal Economische Status (SES) en participatie. Mensen met een lage SES raken vaker depressief wat de kans op een sociaal isolement vergroot.

Het buurtvrouwenhuis wil met haar bestaan de vrouwen zien te stimuleren om verder te kijken dan hun huidige beperkte netwerk, dat in veel gevallen bestaat uit alleen wat vriendinnen van hetzelfde land en familie. Door hun beperkte netwerk verkeren veel vrouwen in een isolement. Het buurtvrouwenhuis brengt vrouwen van verschillende culturen en achtergronden met elkaar in contact. Door deel te nemen aan de verschillende activiteiten die worden uitgevoerd binnen het buurtvrouwenhuis, leren de vrouwelijke bezoekers nieuwe vaardigheden aan, wat hen helpt zichzelf te ontplooien.

Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat veel vrouwen de educatieve activiteiten Nederlandse les, Arabische les en naailes erg waarderen. Ook is er veel behoefte naar activiteiten zoals sporten, computerles en hulp bij het opvoeden van kinderen.

Voor de vrouwen, tevens bezoeksters, die deze cursussen geven en organiseren is dit de ultieme kans om zo hun talenten en krachten aan de buitenwereld te laten zien. Op deze manier is er bij het buurtvrouwenhuis sprake van talentontwikkeling en empowerment.

Er worden momenteel nog niet veel activiteiten georganiseerd door de vrouwen uit de buurt. Dit komt omdat het buurtvrouwenhuis nog redelijk nieuw is en de meeste vrouwen het niet gewend zijn om vraaggericht te worden benaderd. Ook bezitten de meeste van hen over onvoldoende vaardigheden om zelf activiteiten te organiseren.

Nederlandse en Arabische lessen zijn erg populair onder de vrouwelijke bezoekers. Nederlandse les heeft een belangrijke rol bij het participeren. Als je niet kunt communiceren met anderen, en je gevoel en gedachten niet in woorden kan omzetten is het participeren in een samenleving die de Nederlandse taal spreekt erg moeilijk.

Arabische les zorgt ervoor dat vrouwen zelf de Koran kunnen lezen en zelf hun interpretatie kunnen geven aan de Koran. Het niet kunnen lezen en schrijven van Arabische taal zorgt ervoor dat tradities die in de volgens de eigen groep vernoemd staan in de Koran, klakkeloos worden overgenomen. Wanneer vrouwen zelf de Koran kunnen lezen, zullen zij merken dat niet alles wat zij hebben meegekregen over cultuur en islam klopt en sommige van die tradities zelfs tegenstrijdig zijn met de islam.

Uit de enquête is naar voren gekomen dat van alle ondervraagden, zowel mannen als vrouwen, het goed vinden dat er een buurtvrouwenhuis in hun wijk aanwezig is. Meer dan de helft van de ondervraagden heeft aangegeven dat er weinig mogelijkheden in de buurt zijn voor de vrouwelijke wijkbewoners waar ze bij elkaar kunnen komen en activiteiten kunnen uitvoeren. Veel vrouwen vinden het ook oneerlijk dat er zoveel plekken zijn waar de mannen elkaar kunnen ontmoeten en waar ze hun tijd kunnen doorbrengen, terwijl de vrouw die mogelijkheden en kansen niet aangeboden hebben gekregen. Veel vrouwen beperken zich tot de basisschool van hun kinderen en sommige geven de moskee ook als een plek aan waar ze andere vrouwen kunnen ontmoeten en lessen kunnen volgen (Arabisch en op sommige moskeen zelfs Nederlands).

Ondanks dat 60% van de ondervraagde vrouwen heeft aangegeven dat er weinig tot geen mogelijkheden voor vrouwen zijn in de buurt waar ze bij elkaar kunnen komen, zegt meer dan de helft daarvan geen behoefte te hebben aan sociale contacten met andere vrouwen. Als reden daarvoor geven veel vrouwen aan dat ze daar geen tijd voor hebben, omdat ze nog kleine kinderen hebben die alle aandacht opeisen en dat ze die kinderen dan nergens kwijt kunnen. Anderen geven aan het te druk te hebben met hun werk.

Bij de vraag of de vrouwen open staan voor contact met vrouwen van andere nationaliteiten gaf maar liefst 83% van de vrouwen aan dit geen probleem te vinden. Uit de praktijk blijkt echter dat de groepen die nu het buurtvrouwenhuis bezoeken zich niet willen vermengen en alleen met hun eigen "groep" omgaan.

Van de 30 vrouwen die wij hebben geïnterviewd hebben maar 7 vrouwen het buurtvrouwenhuis bezocht, van die 7 vrouwen bezoeken er nu slechts 2 van nog het buurtvrouwenhuis. Sommige vrouwen gaven aan vooral de Turkse groep vrouwelijke bezoeksters als belemmering te zien voor het bezoeken van het buurtvrouwenhuis omdat zij hen een ongemakkelijk gevoel hebben gegeven.

Omdat er besloten is het buurtvrouwenhuis open te stellen voor mannen en er verwacht werd dat dit voor vrouwen een belemmering zou zijn om het vrouwenbuurthuis te bezoeken, hebben wij deze vraag ook in onze enquête opgenomen. Uit de enquête is naar voren gekomen dat meer dan de helft (63%) van de ondervraagde vrouwen het vrouwenbuurhuis niet meer zou willen bezoeken wanneer er ook mannen toegang zouden hebben tot het buurtvrouwenhuis . Dit terwijl 73% van de vrouwen daarvoor aangaf het buurtvrouwenhuis nog wel te willen bezoeken. Dat betekent dat het plan van de gemeente om het buurtvrouwenhuis ook voor de mannen beschikbaar te stellen na 15:00 uur, de wervingproces van de vrouwen erg zal belemmeren. Sociale controle, geloof en cultuur maakt het voor veel vrouwen erg moeilijk om het buurtvrouwenhuis nog te bezoeken wanneer ook mannen hiertoe toegang zouden hebben. Ook bij de mannen was het verschil ook goed te merken. In eerste instantie vond 80% van de mannen het geen probleem als hun vrouwen het buurthuis zouden bezoeken. Bij de vraag of ze het dan nog steeds goed zouden vinden wanneer er ook mannen gebruik kunnen maken van het pand, is dat aantal teruggelopen naar 50%. De redenen leken veel op die van de vrouwen. De sociale controle speelt hierbij een grote rol want als ze hun vrouwen het buurtvrouwenhuis laten bezoeken terwijl er ook mannen komen, dan zou de omgeving de man daarop afrekenen.

Hoofdstuk 7. Aanbevelingen

De opdrachtgever van dit onderzoek wil graag weten waar de behoeftes liggen van de sociaal geïsoleerde vrouwelijke wijkbewoners, en op welke manier het buurtvrouwenhuis aan de Frans Halsstraat daarop kan inspelen. Aan de hand van de enquêtes onder de vrouwen uit de wijk zijn wij tot drie aanbevelingen gekomen.

De eerste aanbeveling heeft betrekking op de praktische zaken van het buurtvrouwenhuis . Het gaat hierbij om de ligging van het buurtvrouwenhuis, openingstijden en de grootte van het buurtvrouwenhuis .

De tweede aanbeveling heeft betrekking op belemmeringen waar vrouwen tegenaan lopen.

De derde aanbeveling heeft betrekking op de behoeftes van de vrouwen uit de wijk.

1-Praktische zaken

Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat veel vrouwen de ligging van het buurtvrouwenhuis goed vinden. Er is naast het buurtvrouwenhuis geen ander vergelijkbaar project dat zich richt op de doelgroep.

Het huidige buurtvrouwenhuis beschikt over een capaciteit van maximaal acht vrouwen. Momenteel komen er ongeveer acht Turkse en acht Marokkaanse vrouwen. Beide groepen vrouwen zijn dagelijks ingedeeld. De groepen wisselen elkaar in de ochtend en in de middag af. Ook het rooster is op hen afgestemd. Wanneer er zich in de toekomst nieuwe bezoeksters zouden aanmelden kan de huidige ruimte een probleem vormen, omdat de dagen al zijn ingedeeld naar de huidige bezoeksters die meestal met zijn achten zijn en de ruimte dan vol is.

Uit de enquêtes is gebleken dat veel vrouwen van plan zijn het buurtvrouwenhuis te gaan bezoeken en de mogelijkheid er is dat zij vaste bezoekers worden. De huidige ruimte biedt onvoldoende ruimte voor deze vrouwen. De huidige ontwikkelingen van de gemeente Den Haag om het buurtvrouwenhuis ook voor mannen open stellen heeft als gevolg dat de vrouwen die het buurtvrouwenhuis (willen) bezoeken dit niet meer doen omdat zij zich niet op hun gemak voelen met mannen. Sommige vrouwen zijn dankzij het buurtvrouwenhuis uit hun isolement gehaald en kunnen door het buurtvrouwenhuis eindelijk participeren en sociale contacten opdoen. Wanneer mannen een belemmering vormen voor het bezoeken van het buurtvrouwenhuis kunnen de vrouwen weer terugvallen in hun isolement wat als gevolg heeft dat zij niet verder kunnen participeren.

Gezien de huidige ontwikkelingen van de gemeente Den Haag en de capaciteit van het buurtvrouwenhuis is het misschien een idee om te gaan zoeken naar een andere en grotere ruimte in dezelfde buurt waarin de vrouwen zonder schaamte en grote belemmeringen (mannelijke bezoekers) samen kunnen komen en waar ook meerdere vrouwen kunnen komen zodat alle vrouwen die het buurtvrouwenhuis willen gaan bezoeken niet geweerd kunnen worden vanwege een te kleine ruimte die geen ruimte biedt voor meer dan acht vrouwen.

Sommige vrouwen uit de wijk werken en kunnen vanwege hun werktijden het buurtvrouwenhuis niet bezoeken omdat het buurtvrouwenhuis tot 15:00 uur geopend is. Voor deze vrouwen kan het handig zijn dat er ook na 15:00 uur activiteiten georganiseerd worden.

2-Belemmeringen

Voor moeders met niet schoolgaande kinderen vormt het buurtvrouwenhuis een belemmering omdat er te weinig ruimte is voor kinderen in het buurtvrouwenhuis . Wanneer er een grotere ruimte beschikbaar is die een ruimte biedt voor de kinderen met enkele speeltoestellen, kunnen vrouwen die door hun kinderen niet het buurtvrouwenhuis bezoeken, dit dan wel doen. Op deze manier kunnen vrouwen contacten met elkaar onderhouden en tegelijkertijd ook op hun kinderen letten.

Bij activiteiten zoals naailes en kookles kunnen vrouwen niet actief deelnemen aan de cursussen wanneer ze ook op hun kinderen moeten letten. Ideaal zou het zijn wanneer er bijvoorbeeld onder de vrouwen onderling afspraken worden gemaakt wie bij welke cursus op de kinderen passen. Wanneer er een goede samenwerking en planning wordt gemaakt, kunnen vrouwen deelnemen aan de activiteiten en hoeven ze zich niet druk te maken om hun kinderen.

De vrouwen willen graag dat het buurtvrouwenhuis een buurtvrouwenhuis blijft en dat er geen toegang komt voor mannen, dit i.v.m. hun culturele achtergrond. Gezien de plannen van de gemeente Den Haag om het buurtvrouwenhuis ook voor mannen open te stellen en omdat het buurtvrouwenhuis niet meer dan 8 vrouwen op kan vangen, raden wij de opdrachtgever aan te zoeken naar een grotere ruimte zodat het buurtvrouwenhuis kan blijven bestaan en de belemmering van de vrouwen (mannelijke bezoekers) geen rol meer speelt bij het wel of niet bezoeken van het buurtvrouwenhuis .

3-Behoeftes

Uit de enquêtes met de vrouwen uit de wijk zijn de volgende behoeftes naar voren gekomen:

Ondanks de regel dat er in het buurtvrouwenhuis niet gerookt mag worden, gebeurt dit echter nog steeds omdat er onvoldoende controle is. Er is duidelijk uit het onderzoek gebleken dat er behoefte is aan een vast aanspreekpunt dat altijd aanwezig dient te zijn als het buurtvrouwenhuis geopend is. De contactpersoon zorgt ervoor dat de huisregels worden nageleefd, en de bezoeksters zich tot het aanspreekpunt kunnen wenden wanneer er vragen of klachten zijn.
Tevens dient de contactpersoon ondersteuning en sturing te bieden aan de vrouwen wanneer zij activiteiten willen organiseren. Veel vrouwen beschikken over onvoldoende vaardigheden om activiteiten zelf op te zetten. Daarbij is professionele ondersteuning nodig.

Veel vrouwen gaven aan Nederlandse les te willen volgen. Ook de vrouwen die aangaven niet van plan zijn om het buurtvrouwenhuis te willen bezoeken gaven aan, dat de oorzaak daarvan ligt bij het onvoldoende beheersen van de Nederlandse taal. Een aanbod van het buurtvrouwenhuis met daarin de Nederlandse taalcursus komt op de eerste plek bij de geïnterviewde vrouwen. Dit is een stap om de tevredenheid over het buurtvrouwenhuis nog verder op te schroeven, meer vrouwen te werven als bezoekster en in te spelen op de behoeftes van de vrouwen uit de wijk.

Doordat de vrouwen de Nederlandse taal leren te beheersen kunnen vrouwen van verschillende afkomst met elkaar communiceren en van elkaar leren. Stichting Importante gaf aan dat nu de Turkse en Marokkaanse vrouwen zich hebben opgesplitst in twee groepen. Dit kwam onder andere door de miscommunicatie tussen de groepen. Door Nederlandse lessen aan te bieden kunnen de groepen beter met elkaar communiceren en zich met elkaar vermengen, iets wat Stichting Importante een belangrijk aspect vindt in het integratieproces.
Inmiddels heeft Stichting Importante deze aanbeveling al overgenomen, en wij adviseren hier vooral door te gaan met het geven van de Nederlandse les omdat veel vrouwen hieraan behoefte hebben.

Veel vrouwen gaven aan behoefte te hebben aan hulp bij het opvoeden bij hun kinderen. Het buurtvrouwenhuis is voor veel vrouwen de ideale plek om die hulp te ontvangen. Onze aanbeveling op dit punt is om eens in de zoveel tijd een vrouw van bijvoorbeeld de GGD uit te nodigen die voorlichting kan geven over de opvoeding van kinderen en bij wie vrouwen terecht kunnen bij vragen over de opvoeding van hun kinderen.

Uit het onderzoek is verder naar voren gekomen dat er een grote vraag is naar activiteiten zoals handarbeid en sport. Wellicht een idee voor de opdrachtgever om hier iets mee te gaan doen. De activiteiten hoeven niet veel geld te kosten, denk bijvoorbeeld aan een wandeling door het Zuiderpark en sportactiviteiten in het park. Dit zijn goedkope initiatieven die de vrouwen aangeven erg leuk te vinden.

Bijlagen

Het 10-puntenplan uit de gemeentelijke emancipatienota “Gelijk doen”

1. De komende vier jaar wordt er circa 15.000 maal contact gelegd met vrouwen in een isolement door bewoonsters, vrouwenorganisaties en andere instellingen (o.a. scholen en corporaties).

2. Wij realiseren acht buurtkamers voor vrouwen. Het plan verschijnt later dit jaar.

3. In de vier zogenoemde krachtwijken worden vier brede scholen ‘plus’ ontwikkeld, met een actieve samenwerking tussen school en ouders.

4. Wij maken in het kader van de krachtwijken op de participatietop ook afspraken over werkgelegenheid voor niet-westerse vrouwen en bieden microkredieten aan voor vrouwen die een eigen bedrijfje willen oprichten.

5. Stichting Importante krijgt andere taken die er op gericht zijn wijkinitiatieven te activeren en te bundelen. We zetten in op de koers van afhankelijkheid naar zelfstandigheid.

6. Wij zetten in op een evenredige verdeling van gemeentelijke (top) functies tussen vrouwen en mannen die recht doet aan de opbouw van de Haagse samenleving.

7. In 2008 wordt ‘gender mainstreaming’ ingevoerd. Hiervoor wordt een pilot emancipatie adviseur gestart.

8. Organisatie van debatbijeenkomsten over waarden, normen en rolpatronen. Op 8 maart 2008 organiseren wij als start een ‘lagerhuis’ debat.

9. Een internationale tentoonstelling en/of conferentie over "vrouwenarbeid in Den Haag".

10. De Visitatiecommissie Emancipatie ziet toe op uitvoering van alle actiepunten. Wij stellen deze commissie samen naar aanleiding van het ‘lagerhuis’ debat.

Folder buurtvrouwenhuis Den Haag

Notitie buurtvrouwenhuizen II, oktober 2008

Inleiding

In Den Haag ontbreekt het aan laagdrempelige ontmoetingsplaatsen van en voor vrouwen. Buurtvrouwenhuizen kunnen in deze behoefte voorzien, want buurthuizen blijken in de praktijk een te hoge drempel te zijn voor vrouwen in een isolement. De belangrijkste doelstelling van het buurtvrouwenhuis is de empowerment van de vrouwen in een isolement te stimuleren en te faciliteren. Deze doelstelling is een concrete uitwerking van één van de speerpunten van het Haagse emancipatiebeleid: van afhankelijkheid naar zelfstandigheid.

De gemeente is voornemens om op korte termijn acht buurtvrouwenhuizen te realiseren: drie in 2008 en drie in 2009 en 2 in 2010. Om dit proces te versnellen is een werkgroep samengesteld waarvan de leden samen de buurtvrouwenhuizen gaan realiseren. De leden van de werkgroep bestaan uit vertegenwoordigers van woningbouw corporatie Haag Wonen, st. Boog, Welzijn Scheveningen, st. MOOI, Importante en de gemeente Den Haag.

De gemeente Den Haag heeft Importante aangewezen als de trekker van het gehele project. Importante zal dan verantwoordelijk zijn voor de opzet, aansturing en continuering van de acht buurtvrouwenhuizen. Dit betekent:

Visie- en projectontwikkeling, wijkanalyses, werven van vrijwilligers, draagvlak creëren onder partners in de wijk, locaties realiseren en inrichten, vrijwilligers trainen en aansturen, initiatieven opsporen, activeren en ondersteunen, opbouwwerk, methodiekontwikkeling, projectcoördinatie, deelname stuurgroep/wijkoverleg en fondsenwerven.

De gemeente vindt de ontwikkeling en aansturing van buurtvrouwenhuizen binnen de kerntaken van Importante vallen, namelijk: het opsporen, activeren en bundelen van initiatieven in de wijk. Het voorstel van de gemeente is dat het project binnen de structurele subsidie van Importante gerealiseerd moet worden.

1. Aansluiting bestaande initiatieven

Het afgelopen jaar zijn er in de wijken al tal van initiatieven door en voor vrouwen ontstaan. (Migranten)vrouwen die, al dan niet met steun van de gemeente, een plek hebben gevonden in de wijk waar zij elkaar en hun achterban kunnen ontmoeten en activiteiten organiseren. Woningbouwcoöperaties die voormalige woon- of bedrijfsruimten beschikbaar stellen voor vrouweninitiatieven.

De gemeente wil deze "broedplaatsen" en burgerinitiatieven graag faciliteren en ondersteunen door de realisatie van de acht buurtvrouwenhuizen.

2. Huidige stand van zaken

In het Tienpuntenplan Vrouwenemancipatie staan een aantal wensen benoemd waaraan het buurtvrouwenhuis moet voldoen:

. Laagdrempelige ontmoetingsplaatsen

. Aanbod wordt door bezoeksters bepaald

. Professionele ondersteuning

. Integraal karakter.

. Doelgroep: vrouwen in een isolement

Vanuit de gemeente zijn al enkele initiatieven geïnventariseerd. Ook heeft de gemeente gesprekken gevoerd met vrouwen(initiatieven) met het oog op de ondersteunende functie die de buurtvrouwenhuizen in de wijk kunnen bieden.

(Burger)Initiatieven die in aanmerking komen voor het concept buurtvrouwenhuizen zijn:

1. Het pand waar de stichting Moeders en Dochters is gehuisvest van Rahma el Hamdaoui. Mevrouw el Hamdaoui wil (volgens de gemeente) het pand laten uitgroeien tot een multiculturele ontmoetingsplek voor vrouwen.

2. Het pand waar de stichting AASRA van Annie Jahangir is gehuisvest. Mevrouw Jahangir wil (volgens de gemeente) het pand laten uitgroeien tot een multiculturele ontmoetingsplek voor vrouwen.

3. Drie voormalige woonpanden van woningbouwcoöperatie Haag Wonen.

Het pand aan de Frans Halsstraat is al volledig ingericht. Er is een groep vrouwen actief betrokken bij de Frans Halsstraat, die nu wordt ondersteund door een buurtcoördinator van Haag Wonen. De overige twee panden staan in wijken waar, volgens de gemeente, ook al vrouwen actief zijn en betrokken kunnen worden bij de buurtvrouwenhuizen.

4. In Duindorp is door een andere dienst binnen de gemeente, een initiatief van vrouwen opgepakt. Peter Treffers van de bestuursdienst is bezig met het opzetten van een Vrouwenstudio samen met Anneke de Goede, oprichter van de Vrouwenstudio’s in Rotterdam.

5. In Transvaal is een groep vrouwen actief, onder begeleiding van Thea Schellekens van de Dienst Openbare Bibliotheek. Het is nog niet duidelijk of deze vrouwen ook behoefte hebben aan een buurtvrouwenhuis en er is ook nog geen pand beschikbaar.

6. Het Afrikaanse Vrouwenhuis, Kariboe Bibi, is een laagdrempelige ontmoetingsplek en activiteitencentrum voor Afrikaanse vrouwen in Den Haag. Dit centrum heeft de potentie om uit te groeien tot een multicultureel vrouwenhuis. Er is nog niet met de vrouwen van gedachte gewisseld over dit idee, noch met de organisatie die het Afrikaanse Vrouwenhuis trekt, stichting STEK.

7. Omdat een laagdrempelige ontmoetingsplek voor vrouwen ontbreekt in Ypenburg / Leidschenveen, wil de gemeente een buurtvrouwenhuis in die wijk(en). Er is nog geen behoefteonderzoek gedaan onder de wijkbewoners, geen wijk- c.q. draagvlakanalyse m.b.t. de bestaande organisaties en initiatieven in Ypenburg / Leidschenveen. Er is ook nog geen pand beschikbaar.

3. Visie toegevoegde waarde van buurtvrouwenhuizen

Er is al de nodige ervaring met buurtkamers (voor vrouwen) en vergelijkbare initiatieven opgedaan. Daaruit blijk dat laagdrempelige ontmoetingsplekken creëren voor vrouwen niet automatisch de emancipatie van vrouwen bevorderd. Vrouwen kunnen elkaar jarenlang regelmatig ontmoeten buitenshuis, zonder dat hun positie binnen het gezin of de samenleving verandert, of beter gezegd: verbetert.

Als buurtvrouwenhuizen moeten bijdragen aan de positieverbetering of emancipatie van vrouwen dan zou de ambities van de gemeente verder moeten strekken dan laagdrempelige ontmoetingsplekken creëren in de wijk.

De eisen die gesteld worden aan vrouwen die het buurthuis exploiteren zijn niet mis:

. Pand beheer en onderhoud,

. Bezoekers ondersteunen en stimuleren in hun proces naar persoonlijke empowerment, participatie en zelfredzaamheid,

. Relaties opbouwen en onderhouden met relevante partners in de wijk en stad.

Het is niet vanzelfsprekend dat de doelgroep/vrijwilligers (geïsoleerde vrouwen, vaak laag opgeleid met een taalachterstand, geen of weinig werkervaring) ook beschikt over alle benodigde kennis en vaardigheden. Dit vergt training en aansturing. Het verloop onder vrijwilligers is vaak groot. Dit betekent dat er structureel en op regelmatige basis geïnvesteerd moet worden in het trainen, inwerken en aansturen van vrijwilligers.

Als de vrouwen uit de wijk het buurthuis exploiteren en zelf bepalen welke activiteiten er plaatsvinden dan is het belangrijk dat de buurtvrouwenhuizen ook een mate van (bestuurlijke) autonomie moeten blijven houden. Deze ontmoetingsplekken moeten daarom niet worden ondergebracht bij de huidige welzijnsinstellingen. Een eigen stichting waarin alle buurtvrouwenhuizen verenigd zijn is een vorm die de buurtvrouwenhuizen in staat stelt om eigen doelstellingen te realiseren en een eigen koers te varen.

4. Rol van Importante

Projectontwikkeling, coördinatie en uitvoering: o.a.

a. Bestaande ontmoetingsplekken opschalen tot buurtvrouwenhuizen.

b. Beschikbare panden in de wijk activeren.

c. Vrijwilligers trainen en aansturen.

d. Draagvlak voor de buurthuizen onder professionele organisaties genereren /netwerken in de wijk opbouwen.

e. Behoefteonderzoek in een beperkt aantal wijken.

f. Werven van vrijwilligers.

g. Methodiekontwikkeling / evaluaties / voortgangsrapportages

h. Waarborgen van de continuïteit van de buurtvrouwenhuizen, inbedding in bestaande structuren.

Vragenlijst vrouwenbuurthuis

Leeftijd

Nationaliteit

Burgerlijke status:

□ Gehuwd

□ Ongehuwd

□ Gescheiden

□ Samenwonend

Gezinssamenstelling:

□ Alleenwonend

□ Samenwonend met partner

□ Samenwonend met partner en ……….kinderen

□ Woont nog bij ouders

□ Anders …………………………….

Hoelang woon je al in de schilderswijk

Vind je dat er genoeg mogelijkheden in de buurt zijn om andere vrouwen te ontmoeten, zoals buurthuizen?

□ Ja

□ Nee

Heb je behoefte aan sociale contacten met andere vrouwen?

□ ja

□ nee omdat…………….

Sta je open voor contacten met vrouwen van een andere nationaliteit?

□ Ja

□ Nee, omdat…………….

Ben je bekend met het vrouwenbuurthuis aan de Frans Halsstraat?

□ Ja

□ Nee

Op welke manier heb je gehoord van het vrouwenbuurthuis?

□ Ik heb niet gehoord van het vrouwenbuurthuis

□ Vrienden

□ Familie

□ School

□ Benaderd door Importante

□ Anders, nl…………….

Heb je het vrouwenbuurthuis een keer bezocht?

□ Ja

□ Nee

Bezoek je het vrouwenbuurthuis nog steeds?

□ Ja

□ Nee, omdat………………………..

Ben je van plan het vrouwenbuurthuis een keer te bezoeken?

□ Ja, omdat…………………………….

□ Nee, omdat………………………….

Welke belemmeringen zijn er om het vrouwenbuurthuis te bezoeken?

□ Partnet laat het niet toe

□ werk

□ Schaamte

□ Anders, nl………………..

Zou je het vrouwenbuurthuis nog willen bezoeken als er ook mannen mogen komen?

□ Ja

□ Nee, omdat……..

Wat zou je belangrijk vinden bij het vrouwenbuurthuis?

□ Nederlandse les

□ Koken

□ Taal leren zoals…….

□ Computerles

□ Maatschappelijk werk

□ Hulp bij het opvoeden van kinderen

□ Sociale contacten opdoen

□ Anders……………..